Porozmawiajmy o cyfrowych portfelach

Cyfrowy portfel, czasami nazywany portfelem elektronicznym, to metoda płatności, która pozwala na dokonywanie transakcji elektronicznych w sklepie stacjonarnym lub online. Portfele są przechowywane na smartfonie lub innym urządzeniu mobilnym. Odblokowują cały wachlarz funkcjonalności, w tym historię transakcji oraz możliwość przechowywania kart lojalnościowych i zniżek, kart pokładowych lub tranzytowych oraz biletów na wydarzenia.
  

Na rynkach europejskich portfele cyfrowe są niemal w całości zasilane transakcjami dokonywanymi za pomocą kart płatniczych poprzez tradycyjne sieci akceptacji systemów lub marek kart, takich jak Visa i Mastercard. Są to portfele oparte na kartach (Card Based Wallets).

W pozostałych częściach świata, szczególnie tam, gdzie konsumenci mogą nie mieć konta bankowego, ale posiadają smartfon, powstały portfele poza ekosystemami zbudowanymi na schematach płatniczych, w których transakcje są finansowane bezpośrednio z konta bankowego, za pomocą gotówki lub poprzez ryczałtowe wypłaty. Są to portfele o przechowywanej wartości (Stored Value Wallets).  

Istnieją cztery główne rodzaje portfeli cyfrowych.
 

1. Portfel zamknięty

Zamknięty portfel jest zwykle tworzony przez jedną firmę sprzedającą produkty i usługi bezpośrednio klientom. Użytkownicy mogą przechowywać środki na dokonywanie transakcji tylko z emitentem portfela. Wszelkie pieniądze z anulowania, zwrotów lub refundacji są zwracane do portfela. Dobrym przykładem takiego rozwiązania jest Amazon Pay.
 

2. Portfel półzamknięty

Te portfele pozwalają użytkownikom dokonywać transakcji w wybranych firmach i lokalizacjach, zazwyczaj przy dokonywaniu zakupów online i offline. Firmy muszą zawrzeć umowę z emitentem portfela, aby zaakceptować ten rodzaj płatności. W Indiach Paytm jest popularnym półzamkniętym portfelem z ponad 450 milionami zarejestrowanymi użytkownikami³.
 

3. Portfel otwarty

Są to najbardziej znane rodzaje portfeli cyfrowych, umożliwiające użytkownikom zarządzanie i śledzenie płatności online. Są one zaprojektowane jako łatwe w użyciu aplikacje internetowe, które można pobrać na dowolne urządzenie lub przeglądarkę z połączeniem internetowym.  

Otwarty portfel jest kompatybilny z różnymi platformami, umożliwiając użytkownikowi dostęp do swoich transakcji w dowolnym czasie z dowolnego miejsca na świecie. Zazwyczaj otwarte portfele są wydawane przez banki lub instytucje współpracujące z bankami i uzyskują dostęp do środków bezpośrednio poprzez konto bankowe lub kartę płatniczą – tak jak w przypadku Apple Pay i Google Pay.
 

4. Portfele kryptowalutowe

Portfele kryptowalutowe są używane wyłącznie do przechowywania haseł kryptowalutowych w jednym miejscu. W przeciwieństwie do portfeli cyfrowych, nie przechowują one w rzeczywistości żadnej waluty, ale zamiast tego dają narzędzia dostępu i zarządzania wszystkimi walutami, wysyłania i otrzymywania pieniędzy, a nawet robienia zakupów w sklepach akceptujących kryptowaluty. Podczas gdy wiele portfeli kryptowalutowych ma charakter cyfrowy, niektóre jednak są dostarczane jako kawałek fizycznego sprzętu, podobnego do pamięci USB.

Po pierwsze, są one niezwykle łatwe w użyciu. Zamiast mieć przy sobie kartę płatniczą, można dokonywać transakcji przy użyciu identyfikatora – może to być hasło, kontrola biometryczna lub urządzenie, z którego korzystasz. Ta wygoda oznacza, że transakcje przebiegają i są realizowane szybko, często bez konieczności stosowania dodatkowego etapu uwierzytelniania, takiego jak podanie kodu PIN lub zatwierdzenie w aplikacji, dzięki czemu portfele cyfrowe są cenione zarówno przez konsumentów, jak i firmy.
 

Są one również bardzo bezpieczne, szyfrują wszystkie dane i wykorzystują warstwy uwierzytelniania, aby upewnić się, że użytkownik jest tym, za kogo się podaje. Regularne korzystanie z portfela oznacza, że emitenci mogą gromadzić dane i śledzić wzorce zachowań użytkowników, pomagając w informowaniu i wzmacnianiu narzędzi do zwalczania oszustw.

Zazwyczaj nie ma żadnych dodatkowych kosztów związanych z używaniem cyfrowego portfela. Coraz więcej firm zaczęło korzystać z tej technologii, dzięki czemu stawała się coraz bardziej popularna. Ale to oczywiście COVID-19 i boom na transakcje zbliżeniowe oraz e-commerce przyspieszyły przyzwyczajenie do korzystania z portfela wśród wszystkich grup demograficznych, zwłaszcza wśród najmłodszych konsumentów.

Firmy, które akceptują portfele cyfrowe, odnoszą wiele wymiernych korzyści. Stopniowe uwierzytelnianie oznacza, że konsumenci mogą dokonywać transakcji powyżej limitu zbliżeniowego. Dzięki temu szybkość i wygoda transakcji zbliżeniowych jest większa, a to z kolei pomaga w zarządzaniu kolejkami i poprawia obsługę klienta.
 

Ponieważ klienci korzystają z istniejących terminali zbliżeniowych do obsługi transakcji bezpośrednich, nie ma potrzeby inwestowania w nowy i kosztowny sprzęt do akceptacji portfeli w sklepie. Proces zakupu jest tak intuicyjny, że szkolenie personelu jest bardzo proste. 

Jeśli chodzi o handel elektroniczny, w większości przypadków akceptacja portfeli cyfrowych jest już wbudowana w bramkę lub platformę e-commerce firm, więc często nie ma potrzeby ponoszenia dodatkowych kosztów lub dokonywania integracji.  

W ramach zakupów online transakcje portfelowe zazwyczaj nie wymagają dodatkowego uwierzytelniania, w związku z czym konsumenci chętniej dokonują zakupów. Podsumowując, cyfrowe portfele przyspieszają transakcje i mają pozytywny wpływ na poziom sprzedaży i porzucanie koszyków. 

Istnieje wiele cyfrowych portfeli do wyboru. Decyzja o tym, który z nich jest właściwy, sprowadza się do tego, co jest kupowane, skąd jest kupowane i jaki rodzaj urządzenia jest używany. 
 

Dla użytkowników iOS, Apple Pay jest często pierwszym wyborem, natomiast Google Pay sprawdza się u każdego z urządzeniem Android. PayPal funkcjonuje już od dłuższego czasu i jest szeroko akceptowany w sieci. Istnieje również wiele lokalnych portfeli, które są skierowane do odbiorców w poszczególnych krajach.  

Na rynkach krajów rozwiniętych nasze wydatki są zdominowane przez niewielką liczbę dostawców portfeli cyfrowych. Przeanalizujmy czterech głównych graczy.
 

Apple Pay

Aplikacja Apple Wallet jest zainstalowana na wszystkich nowych iPhone'ach i iPadach i może być używana z iPhone'em 6 lub nowszymi modelami. Poza płatnościami, portfel może przechowywać wszelkiego rodzaju aplikacje lojalnościowe, bilety i przepustki. Do Apple Wallet można załadować większość bankowych kart płatniczych i przeglądać ostatnie transakcje dla każdej karty. 

Płatności dokonywane za pomocą Apple Pay wykorzystują terminale obsługujące komunikację bezprzewodową bliskiego zasięgu (NFC) do transakcji w sklepach (wystarczy przytrzymać urządzenia blisko siebie) oraz w komunikacji miejskiej. Wszystkie dane są szyfrowane, a uwierzytelnianie odbywa się za pomocą Apple Touch ID lub Face ID, nawet gdy telefon jest zablokowany.  

Apple Pay występuje także w wielu kasach sklepów internetowych i jest szczególnie popularny wśród firm, które chcą zachęcać do zakupów w aplikacjach.
 

Google Pay

Aplikacja Google Pay jest standardowo instalowana na najnowszych urządzeniach z systemem Android. Użytkownicy muszą tylko załadować dane swojej karty płatniczej lub zintegrować swoje konto bankowe. Na Google Pay można również przechowywać aplikacje lojalnościowe, bilety i karnety.

W przypadku zakupów w sklepie Google Pay również wykorzystuje technologię NFC. Aby zapłacić wystarczy odblokować urządzenie za pomocą odcisku palca lub hasła i przyłożyć je do czytnika kart. Technologia ta działa również, gdy podróżujesz i korzystasz z autobusów, tramwajów lub pociągów metra.

Informacje o karcie są zawsze szyfrowane w celu zabezpieczenia transakcji. W przypadku zakupów online lub w aplikacji Google Pay (lub G Pay) jest aktualnie standardową opcją płatności.
 

Samsung Pay

Aplikację Samsung Pay możesz zainstalować na większości telefonów Galaxy i urządzeń wearables Samsunga. Karty bankowe można wgrać do aplikacji, ale nie wszystkie banki umożliwiają korzystanie z niej.

Możesz używać Samsung Pay do transakcji w sklepach, za pomocą terminali zbliżeniowych z obsługą NFC lub Magnetic Secure Transmission (MST), a także podróżując komunikacją miejską.
 

PayPal

PayPal, początkowo wyłącznie domyślna opcja płatności w serwisie eBay, to pierwszy przykład cyfrowego portfela. Dziś to rozwiązanie jest powszechnie stosowane przy zakupach online. Ambicją PayPala, choć wciąż niezrealizowaną, jest bycie równie często używaną opcją płatności w sklepach stacjonarnych, głównie za pomocą technologii QR. 

Użytkownicy systemu podłączają karty lub dane konta bankowego do finansowania zakupów dokonywanych za pośrednictwem portfela PayPal. W związku z tym ich informacje są chronione i nie są nigdy udostępniane firmom przyjmującym płatności. W ostatnich latach PayPal zaczął oferować opcję kredytu w momencie dokonywania zakupu i zachęcać do przelewu bankowego zamiast finansowania kartą płatniczą, być może chcąc się wyróżnić na tle innych dostawców portfeli.  

Firmy, takie jak Visa i Mastercard, uważnie obserwują przestrzeń cyfrowych portfeli. Dopóki karty kredytowe i debetowe pozostają mechanizmem finansowania transakcji portfelowych, dopóty ryzyko jest niewielkie, a korzyści dla systemów, dzięki zwiększonemu wolumenowi transakcji – duże.  
 

Co w wypadku obciążeń zwrotnych, autoryzacji lub oszustw? W związku z tym, że karty płatnicze są nadal przetwarzane w większości transakcji, stosuje się podstawowe zasady systemu. Większe ryzyko dla firm, takich jak Visa czy Mastercard, może pojawić się, gdy portfele zaczną traktować priorytetowo inne opcje finansowania, na przykład zachęcając do bezpośredniego przelewu bankowego zamiast płatności kartą.
 

Cyfrowe portfele mogą szybko osiągnąć skalę akceptacji w internecie dzięki integracji z głównymi platformami e-commerce, dostawcami usług płatniczych i bramkami. Jedna integracja może spowodować otwarcie tysięcy biznesów, przy minimalnych kosztach i wysiłku.
 

Posiadanie łatwej konfiguracji z głównymi portfelami cyfrowymi, zwłaszcza Apple Pay i Google Pay, stało się istotne dla wszystkich, którzy dostarczają rozwiązania płatnicze online.
 

„W dzisiejszych czasach posiadanie opcji płatności za pomocą portfeli cyfrowych jest koniecznością dla każdej firmy”, mówi Deepti Akkali, Head of E-commerce Commercialisation w Elavon Europe. „Dodanie ich jako opcji płatności jest zwykle łatwe w obsłudze. Jako część rozwiązania e-commerce od Elavon mogą być niedrogim i łatwym sposobem na poprawę doświadczenia zakupowego Twoich klientów i wyników sprzedaży online".

Rola urządzeń mobilnych w płatnościach cyfrowych jest kluczowa dla rynków wschodzących. W tych miejscach sieć akceptacji systemów jest ograniczona, a wielu konsumentów nie posiada konta bankowego ani karty. Jednocześnie poziom posiadania smartfonów jest wyjątkowo wysoki. 
 

W tych środowiskach dostęp do narzędzi płatniczych, lojalnościowych i transferów pieniężnych jest nieuchronnie skoncentrowany na smartfonach. W naturalny sposób przekłada się to na opinię ekspertów, którzy uważają, iż portfele cyfrowe będą miały kluczowe znaczenie dla rozwoju integracji cyfrowej i finansowej.
 

Liczba dostępnych portfeli rośnie. Ponadto, raporty sugerują, że liczba platform mobilnych portfeli, które dokonują transakcji na kwotę ponad 1 miliarda dolarów rocznie, ma wzrosnąć o 27% do 69 platform⁴ do 2025 roku.  Na szybko rozwijających się rynkach, takich jak Indie, gdzie duża część społeczeństwa nie posiada konta bankowego, już teraz używa się średnio 3,5 mobilnych portfeli na osobę⁴.
 

W 2016 r. rząd indyjski wycofał 86%⁵ gotówki poprzez demonetyzację, co stało się katalizatorem dla upowszechnienia portfeli mobilnych. Wtedy też, w ciągu około roku, największy indyjski portfel cyfrowy Paytm prawie podwoił liczbę swoich użytkowników – ze 140 milionów do 270 milionów.